Konijn met een abces
Een wild konijn zal niet gemakkelijk laten merken dat hij ergens pijn heeft, of zich niet lekker voelt. Als prooidier is hij dan zwakker en een gemakkelijker doelwit voor roofdieren. Ook bij onze gedomesticeerde dieren is dit instinct nog sterk aanwezig. Dus een konijn met bijvoorbeeld een abces, zal ook niet direct laten merken dat hij hier last van heeft. Bovendien veroorzaakt een abces lang niet altijd verhoging, pijn of malaise.
Oorzaken van een abces
Een abces ziet er uit als een bobbel/verdikking onder de huid. Het is een holte die gevuld is met pus. Meestal is een abces het gevolg van een bacteriële infectie. De bacteriële afscheiding en de afgestorven cellen zorgen samen voor een ontstekingsreactie. Bij konijnen komen abcessen vaak voor op het hoofd. Verkeerde voeding, gebitsproblemen, bijtwonden en verwondingen in de mondholte, kunnen gemakkelijk een abces veroorzaken. Bij honden, katten, cavia’s en knaagdieren barst het abces uiteindelijk vaak vanzelf open, zodat de dunne pus er uit kan. Maar bij een konijn ontbreekt een essentieel enzym voor dit proces. Bij een konijn blijft de pus dik en groeit de ontsteking langzaam.
Symptomen:
Bij de dagelijkse lichamelijke inspectie kan er een verdikking of bultje gevoeld worden. Bijvoorbeeld op of onder de kaak, in de hals of bij een oog. Dit kan duiden op een abces, maar ook op een cyste of een tumor.
Gedragsverandering bij Abces
Als er sprake is van een abces, maakt het konijn vaak geen zieke indruk. Er is lang niet altijd sprake van verhoging, pijn of malaise. Konijn is meestal gewoon levendig, eet normaal en beweegt zich zoals hij dat altijd doet. Dat maakt het verraderlijk. Daarom is regelmatig fysieke inspectie belangrijk. Wil het konijn niet eten of wordt hij passief, dan is er misschien sprake van een gebitsprobleem of een ziekte. Controle van de ontlasting is van belang. Om gedragsveranderingen op te merken moet eerst vastgesteld worden wat het ‘normale’ gedrag van het konijn is. Elke verandering in het normale gedragspatroon kan wijzen op een lichamelijke oorzaak.
"Een konijn zal niet snel laten zien dat hij ziek is"
Gedragsveranderingen kunnen zijn:
- Passiviteit van een ondernemend konijn.
- Onrust en stress van een stabiel en kalm konijn.
- Niet/weinig eten: minder dan normaal of misschien andere voorkeur: bijvoorbeeld geen harde brokjes, maar zachte groente.
- Tandenknarsen is niet per definitie een uiting van • pijn of ziekte, maar soms wel. Let op andere signalen dat er iets mis is.
- Gestrekt liggen met een hoge ademhaling en/of spierspanning.
- Stresssignalen zoals siddering van de huid en bek aflikken.
- Agressie zoals grommen, bijten.
- Aanraking en contact vermijden, met eigenaar of soortgenoten. • Meer zelfzorg: zichzelf likken, dwangmatig likken.
- Andere houding bij bewegen en rusten.
Om gedragsverandering te bemerkende is de eigenaar de belangrijkste persoon, omdat deze de gedragsveranderingen het beste kan waarnemen.
Behandeling van abces
Bij een konijn is de behandeling van een abces niet altijd gemakkelijk, omdat de pus een dikke brei is. Anti bioti ca kunnen moeilijk doordringen en het reinigen van de holte kost moeite. Er kunnen ook gemakkelijk nieuwe abcessen ontstaan in naastgelegen weefsel. Dus behandeling bij de dierenarts is dan aan de orde. Afhankelijk van de plaats van het abces, zal de dierenarts in de meeste gevallen het abces openen en schoonmaken en behandeling met anti bioti ca en pijnstilling starten. De behandeling zal meestal vaker plaats moeten vinden.
Dwangvoeren, medicatie toedienen.
Als een konijn zich niet prettig voelt, kan het stoppen met eten. Dat is geen goede zaak, omdat de spijsvertering van een konijn nooit stil mag liggen. Als dat het geval is, is er sprake van SAS: Secundair Atonie Syndrome. Nadat de oorzaak door de dierenarts is vastgesteld, zal naast behandeling van de kwaal, ook voedsel toegediend moeten worden aan het konijn. Dwangvoeren, om er voor te zorgen dat het konijn niet sterft vanwege het feit dat hij niet eet. Bij dwangvoeren krijgt het konijn via een spuitje vloeibaar voedsel toegediend. Het toedienen van medicatie kan eveneens door een spuitje met voer toegediend worden. Dit is voor sommige eigenaren heel lastig om uit te voeren. Voor het toedienen van medicati e kan een groentepapje babyvoeding gebruikt worden. Maar voor het dwangvoeren is het beter om speciale vloeibare voeding voor knaagdieren te geven: Critical Care. Dit bestaat uit vooral uit ruwvezel en nutriënten die het dier nodig heeft . 3 maal daags 20 ml per kg konijn per dag. Het konijn moet dagelijks gewogen worden om de resultaten bij te houden.
Voeding geven via een spuitje vergt wel wat handigheid. Het konijn moet met zo min mogelijk stress fysiek gefixeerd worden. Dat kan door het konijn op de grond te laten zitten tussen de benen van een persoon. Het konijn kan dan niet achteruit of op zij weglopen. Is dit onvoldoende om het konijn te kunnen dwangvoeren, dan kan een handdoek om het konijn gerold worden. Dan kan konijn op tafel gevoerd worden. Uiteraard dient dit met beleid te gebeuren en zo min mogelijk stress te veroorzaken. Voor een vluchtdier is ‘in bedwang gehouden worden’ per definitie zeer stressvol. Met één hand wordt het hoofd van konijn vastgehouden, met de andere hand het spuitje gevuld met voeding. Het spuitje kan het gemakkelijkste vanaf de zijkant tussen de tanden in het bekje geduwd worden. Langzaam leeg drukken en even wachten tot het konijn het doorgeslikt heeft. Dan het volgende spuitje.
